Wat zijn redenen om een reu te castreren?

Een castratie is het verwijderen van de testikels van een reu, met als doel de aanmaak van geslachtshormonen te stoppen en de reu onvruchtbaar te maken.

Redenen voor castratie:

• De reu heeft een sterke geslachtsdrift (hij "rijdt" tegen mensen, voorwerpen en andere honden).
• Hij is erg dominant naar andere honden (let op: erg angstige honden kunnen dominant LIJKEN, deze reuen kunnen beter niet worden gecastreerd!).
• De reu heeft een overmatige uitvloeiing uit de voorhuid (voorhuidsontsteking), die niet met medicijnen onder controle te krijgen is.
• Hij heeft een sterk neiging om weg te lopen of stopt met eten, als er een loops teefje in de buurt is.
• Hij heeft een aandoening die door geslachtshormonen wordt veroorzaakt of verergerd, zoals prostaatproblemen of een peri-anaalkliertumor.

Heeft uw hond geen van deze klachten, dan is castratie niet persé nodig. Het heeft geen voordelen voor de gezondheid, zoals de castratie van de teef dit wel heeft.

Verandert het gedrag van mijn hond na castratie?

Een castratie verandert niets aan het karakter van de hond, enkel aan de invloed van geslachtshormonen op het gedrag. Het is dus geen oplossing voor een slecht luisterende hond of een dominantie probleem naar mensen! Castratie kan dan soms helpen, maar opvoeding van de hond is en blijft het belangrijkste. Uiteraard kan castratie nodig zijn bij medische problemen aan het geslachtsapparaat of urinewegen. Dit valt buiten de hier gegeven informatie. In deze gevallen zal uw dierenarts u voorlichten en de procedures uitleggen.

Op welke leeftijd kan mijn hond gecastreerd worden?

Een reu kan vanaf zes maanden gecastreerd worden. Op deze leeftijd is de hond, wat betreft de narcose, gelijk aan een volwassen hond. Dit houdt in dat de risico's, die minimaal zijn, bij deze dieren ook hetzelfde zijn als bij een volwassen hond. Bij grotere rassen met een volwassen gewicht van boven de 20 kg, raden wij een castratie tot een leeftijd van een jaar af. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat er namelijk een verhoogd risico ontstaat op het ontwikkelen van skeletproblemen. Dit risico is een stuk kleiner als de hond volgroeid is. Een uitzondering hierop zijn de stafford-achtigen en rottweilers. Gedragstherapeuten adviseren deze honden voor éénjarige leeftijd te laten castreren. Het blijk dat deze rassen op volwassen leeftijd onder invloed van mannelijke geslachtshormonen onverdraagzaam worden naar andere reuen. Beter is om dit gedrag te voorkomen, omdat op latere leeftijd dit vaak gewoontegedrag is geworden.

Blijft mijn hond kleiner als ik hem jong laat castreren?

Vaak wordt gedacht dat een hond kleiner blijft als je hem op jonge leeftijd castreert. Dit is een fabeltje: hij wordt zelfs groter! De groeischijven in de botten die zorgen voor de lengtegroei, sluiten onder andere onder invloed van testosteron. Na een castratie is de testosteron nagenoeg weg en sluiten de groeischijven op latere leeftijd. De reu groeit dus langer door! Dit is echter slechts enkele millimeters, dus zal niet gemerkt worden.

Wat voor mogelijkheden zijn er om te castreren?

Chirurgische castratie
waarbij onder narcose de testikels worden verwijderd.

Chemische castratie, hierbij zijn twee mogelijkheden:

Een injectie met een hormoonblokkerende werking (Tardak^tm)
welke ongeveer vier weken effect heeft op het gedrag en de reu een aantal weken verminderd vruchtbaar kan maken. Vanwege de korte werkingsduur, hogere kans op bijwerkingen en een effect dat niet geheel gelijk is aan de chirurgische castratie, gebruiken we deze injectie bijna niet meer.

Een hormoonimplantaat (Suprelorin^tm),
met een werking van minimaal een half jaar (kleine honden wel tot anderhalf jaar). Chemische castratie is een oplossingen voor reuen waarmee in de toekomst gefokt moet worden of voor reuen waarbij de eigenaar het effect van castratie graag van tevoren wil inschatten. Ook kan het ingezet worden bij medische problemen, waarbij het effect van de geslachtshormonen tijdelijk uitgeschakeld moeten worden.

Wordt mijn hond dikker na castratie?

Veel mensen zijn bang dat hun reu sterk in gewicht toeneemt na een castratie. Het is waar dat de verbranding in het lichaam langzamer verloopt, maar hier is goed rekening mee te houden, door ongeveer 1/3 minder voer te geven vanaf de dag van castratie. Op deze manier is overgewicht te voorkomen en daarmee ook het slomer worden. Als rekening gehouden wordt met de langzamere verbranding en de reu voldoende beweging krijgt (wat ook zonder castratie altijd van belang is), zijn er geen nadelen voor de hond.

Chemische castratie bij de reu door middel van een implantaat

Wat is een chemische castratie?

Als alternatief voor chirurgische castratie (operatief verwijderen van testikels) is er een chemische castratie. Dit gebeurt d.m.v. een implantaat, Suprelorin genaamd. Het heeft de grootte en vorm van een transponderchip en wordt met een holle naald onder de huid ingebracht in de halsstreek (net als een chip). Het is een veilige en omkeerbare manier om reuen te castreren. Er vindt dus geen operatie plaats.

Hoe werkt een chemische castratie?

Vier tot zes weken na het inbrengen van het implantaat, zal de productie van het hormoon testosteron worden stilgelegd voor een half jaar tot een jaar. Hierdoor neemt reuengedrag af, libido daalt, aanmaak van sperma wordt stilgelegd en testikels en prostaat zullen slinken. Het implantaat werkt minimaal zes maanden, maar kan bij kleine hondjes 12 tot 18 maanden werkzaam blijven. Na deze periode lost de implantaat vanzelf op en zal de werking afnemen als de behandeling niet wordt herhaald.

Wanneer moet de behandeling herhaald worden?

Bij fokreuen die absoluut niet mogen dekken, is het advies om strikt elke zes maanden een nieuw implantaat te plaatsen. Bij andere honden kan de behandeling herhaald worden als het gedrag weer verandert of testikels weer groter worden.

Waarom chemisch castreren?

• Als test vooraf aan een chirurgische castratie, om te kijken hoe het gedrag verandert
• Wanneer castratie van de reu gewenst is, maar het dier om medische redenen liever niet onder narcose wordt gebracht
• Als tijdelijke castratie van bijvoorbeeld een fokreu, wanneer er op dat moment ook een loopse teef in huis is

Voordelen van chemisch castreren:

• Het is een tijdelijke castratie, dus de onvruchtbaarheid is omkeerbaar
• Het is een veilige manier van castreren
• Er is geen narcose nodig

Waarom castreren?

Hieronder wordt aangegeven waarom castratie zinvol kan zijn. Zie voor meer informatie ook "castratie reu".

• De reu heeft een sterke geslachtsdrift (hij "rijdt" tegen mensen, voorwerpen en andere honden).
• Hij is erg dominant naar andere honden (let op: erg angstige honden kunnen dominant LIJKEN, deze reuen kunnen beter niet worden gecastreerd!).
• De reu heeft een overmatige uitvloeiing uit de voorhuid (voorhuidsontsteking), die niet met medicijnen onder controle te krijgen is.
• Hij heeft een sterke neiging om weg te lopen of stopt met eten, als er een loops teefje in de buurt is.
• Hij heeft een aandoening die door hormonen veroorzaakt of versterkt wordt, zoals prostaatproblemen of een goedaardige peri-anaalkliertumor

Heeft uw hond geen van deze klachten, dan is castratie niet per sé nodig. Het heeft geen voordelen voor de gezondheid, in tegenstelling tot bij de teef (zie: sterilisatie van de teef).

Bij een castratie worden de geslachtsorganen verwijderd. Bij een reu (mannetje) zijn dit de testikels en bij een teef (vrouwtje) de eierstokken en indien nodig de baarmoeder.

Wat in de volksmond bekend staat als een sterilisatie (en ook door ons dierenartsen vaak zo genoemd) is enkel het onderbreken (afsluiten) van de eileider of zaadleider, waarbij de geslachtsorganen (en dus de geslachtshormonen) op hun plaats worden gelaten. Dit laatste is normaal bij mensen (voornamelijk bij mannen, een zogenaamde vasectomie) en dus wezenlijk anders dan wat de dierenarts doet.

Sinds 2010 castreren we ook via laparoscopie (kijkoperatie)!

Het doel van een castratie is het stoppen van de productie van geslachtshormonen en de hond onvruchtbaar maken.

Wat zijn redenen om een teef te castreren?

Er zijn verschillende redenen om vrouwelijke honden te castreren. De belangrijkste volgen hieronder:

• Om te voorkomen dat ze vruchtbaar (loops) worden; zodoende dus ook om te voorkomen dat ze drachtig (zwanger) worden
• Om de hond te beschermen tegen verscheidene ziekten. Aangetoond is dat "sterilisatie" op jonge leeftijd de kans op melkkliertumoren (borstkanker), baarmoederontsteking en suikerziekte aanzienlijk verlaagt. Eén op de vier niet gecastreerde teven krijgt een baarmoederontsteking! Acuut operatief ingrijpen is dan noodzakelijk.
• Om ongewenst gedrag te verminderen of te voorkomen, bijvoorbeeld schijnzwangerschap of het weglopen van huis.

Welke andere mogelijkheden zijn er om de loopsheid te voorkomen?

De loopsheid bij teven kan ook worden voorkomen door het gebruik van een hormoonprik. Deze prik moet regelmatig herhaald worden (drie tot maximaal vijf maanden tussenruimte). De kans op melkkliertumoren, baarmoederontsteking en suikerziekte is bij het gebruik van onze prikpil (Delvosteron^R) ongeveer even groot als bij een teef die gewoon loops wordt. Daarom is dit ook niet ons advies om loopsheid te voorkomen. Het gebruik van de prikpil op regelmatige basis is al na ongeveer twee jaar duurder dan een castratie.

Op welke leeftijd kan een teef gecastreerd worden?

In onze praktijk is het advies om uw hond na de eerste loopsheid te laten opereren. Alleen honden met een te verwachten volwassen gewicht van < 10kg, kunnen eventueel voor de eerste loopsheid geopereerd worden, mits ze minimaal zes tot zeven maanden oud zijn. Door op jonge leeftijd uw teef te laten castreren, wordt de kans op melkkliertumoren (borstkanker) aanzienlijk verlaagd. Indien een teef na de vierde loopsheid of later wordt gecastreerd, is de kans op deze tumoren 40%!

Bij teven die voor de eerste loopsheid zijn gecastreerd komen veel vaker blaasontstekingen voor en ontstekingen aan de vagina. Daarnaast geeft castratie voor de eerste loopsheid bij grote rassen, zoals de rottweiler, een verhoogd risico op het ontstaan van botkanker.

Recent wetenschappelijk onderzoek bij een grote groep golden retrievers heeft aangetoond dat het beter is teven na de eerste loopsheid te steriliseren. Er was een duidelijke toename van het optreden van heupdysplasie (HD) en het scheuren van kruisbanden bij teven die voor de eerste loopsheid waren gesteriliseerd. Bij teven die na de eerste loopsheid waren gesteriliseerd, was dit aantal minder. Tevens was er meer kans op het ontstaan van lymfeklierkanker. Waarschijnlijk is er meer kans op gewrichtsproblemen vanwege het effect van de loopsheid op de groei. De hormonen die worden aangemaakt tijdens de loopsheid zorgen ervoor dat de groeischijven in de botten sluiten, waardoor de groei stopt. Dit effect treedt niet op als een teef nooit loops wordt, wat mogelijk de ontwikkeling van het skelet negatief beïnvloedt.

Wat houdt een chirurgische castratie in?

Het doel van de operatie is het verwijderen van de eierstokken. Dit zijn klieren die in de buurt van de nieren liggen. Om de eierstokken te verwijderen maken we een snede in de middenlijn van de buik, vlak achter de navel. Daarna wordt de bloedvoorziening van de eierstokken met behulp van oplosbare draad afgebonden, waarna ze verwijderd kunnen worden. De baarmoeder wordt alleen verwijderd als deze duidelijk afwijkend is.

Zijn er ook nadelen aan het castreren?

Naast voordelen zijn er helaas ook nadelen aan castreren. Medische gezien, wegen deze nadelen niet op tegen de voordelen, omdat geen van deze nadelen levensbedreigend is, in tegenstelling tot de risico's bij niet castreren. De belangrijkste nadelen op een rijtje:

• Honden die zijn gecastreerd hebben een groter risico op overgewicht. Dit is echter te voorkomen door direct na de operatie minder of ander voedsel te geven. Of het dus echt een probleem wordt is afhankelijk van de eigenaar!
• Teven hebben na castratie een groter risico op ongemerkt urineverlies (passieve incontinentie). Vooral bepaalde grote rassen zoals Boxers, Dobermanns en Rottweilers zijn hier gevoelig voor. In de meeste gevallen is dit goed te behandelen met medicijnen.
• Bij sommige rassen, vooral die met lang golvend haar, kan een vachtverandering optreden. Hoewel medisch verder onschuldig, is het wel belangrijk dit van tevoren te weten.
• In zeldzame gevallen kan het ongunstig zijn om een hond met reeds aanwezige gedragsproblemen, zoals dominantie agressie, te castreren. Raadpleeg in deze gevallen eerst u dierenarts of een gedragstherapeut.